APARTUMAN (4)
Apartman yeni bakışla evin içini yorumlar; biçimsel yorum evin dışında olduğu gibi içinde de gözlenir. Oda taksimleri daha bir özelleşir; salon, oturma odası, çalışma odası, yatak odası, mutfak, misafir odası, çamaşır odası gibi farklı işlevlere dönük yeni mekânsal düzenlemelere yol açar. Her oda neredeyse tek işleve göre düzenlenir. Ayrıca, modern mimari üslubunun izlenmesinde öne çıkan bir olgu olarak balkon ve teras eklenir apartmana.
Balkonsuz bir apartman düşünülemez bile. Geleneksel evin ‘hayatı’, modern evin balkonuna taşınır bir bakıma; ama arada müthiş kopuşlar, farklılaşmalar sökün edip gelir elbette. ‘Hayat’ mahremiyeti temsil ederken, balkon açılmayı, açıklığı, görünürlüğü ve görmeyi temsil eder.
Bugünün şehirlerinde apartman, stüdyo daire gibi kendi içinde yeni biçimler edinerek, baskınlığını sürdürmektedir. Hegemonik bir evdir apartman; kendini mihenk olarak şehre ve mahalleye kabul ettirmektedir. Acımasız ve duygusuz bir şekilde diğer evleri yutmakta, kendi soğuk bedeninde eritmektedir. Her şehre, her mahalleye bir standart getirmekte, şehri ve hayatı kendince düzenlemeye girişmektedir.
Çağın iktidarı zaten apartman lehinde bir şehirleşmeyi öngörmekte ve hatta onu dayatmaktadır. Köhne mahalleler, rasyonalist ve faydacı iktidarın gözüne batmakta, onun öfkesini çekmektedir. İktidar, bu köhneliği modernlikle yıkmayı büyük bir gelişim projesi olarak görmektedir. Apartman şanslı ve güçlü bir projedir. Ne ki insan, bir proje ve iktidar imgesi olarak varlık kazansa da apartmana ev muamelesi yapmaktadır; apartmanı ev kılan insan, onun muktedir gergin yüzünü hafif gülümsetmeye ve kafa tutan edasını biraz olsun yıkmaya ahdetmiş gibidir. İnsanın, apartmana karşı çetin bir sınav verdiği bu ortamda, nasıl değişik yorumların ortaya çıkacağı merak konusudur. Bu yeni yorum ve cevapların tespiti için apartman ile insan ilişkisinin tek düze ve alelacele değil, daha soğukkanlı ve çok yönlü analiz edilmesi gerekmektedir.
Yorumlar kapalı.