Bilindiği üzere dua deyince, kulun/insanın Rabbinden bir şeyleri yalvararak istemesi, arzu edilmeyen şeylerden de korumasını istemesidir. Dua, hem dünyalık hususlarda, hem de ahiretlik hususlarda olabilir. Biz, geçen haftaki yazımızda duanın öneminden, Kur’an-ı Kerim’de yer alan, peygamberlere ve Allah’ın bir takım salih kullarına nispet edilerek bize haber verilen duaların varlığından söz etmiş ve bir yazı dizisi ile bu dualardan her birini bir haftaki yazımıza konu ederek sizlerle paylaşacağımızı ifade etmiştik.
Hepimizin bildiği gibi namazlarımızın her rekatında olmak üzere günde en az 40 defa okumakta olduğumuz Fatiha Suresi halkımızın arasında yaygın adıyla da elham suresi de Kur’an-ı Kerim’deki dua ayetlerinden bazılarını içerir. İnşallah bugünkü yazımızda Fatiha Suresinden bahsedeceğiz. Fatiha Suresi,Kur’an-ı Kerim’in ilk suresi olup tefsir kitaplarımızda açıklandığı üzere, Kur’an’ın sanki bir özeti gibidir. Hakkında Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellemin hadisleri vardır. Onlardan birisi şöyledir. Peygamberimiz aleyhissalatu vesselam Efendimiz Ebu said el-alaya şöyle dedi “sana öyle bir sure öğreteceğim ki, O Kur’an-ı Kerim’deki surelerin en büyüğüdür. O sure, Fatiha suresidir. (Buhari, fedailü’l-Kuran, 9)
Fatiha suresi herhangi bir peygamberin ya da salih kulun duası olmayıp, Rabbimiz Teala’nın doğrudan bize öğrettiği ve içinde nice hikmetlerin bulunduğu bir suredir. Şimdi ayetlerini kısa kısa ele alarak açıklayalım.
“elhamdülillahi rabbil alemin” ” hamd alemlerin rabbi olan Allah’a mahsustur”
Bu ayetin manası iki şekilde anlaşılmıştır. 1. Alemde övülmeye layık olan Allah’tır. Zira her şeyin yaratıcısı ve sahibi O’dur. O, bütün bir evrene akıllara durgunluk veren bir düzen vermiştir. Bu düzen ve işleyiş O’nun varlığının, birliğinin, gücünün, kuvvetinin ve sanatının mükemmelliğini gösterir. İşte bu sonsuz mülkün sahibi olan ve insanın geçici ve sınırlı hayatında sahip olduklarının da gerçek sahibi olan Allahü zülcelal hazretleri her türlü övgü, hamd ve şüküre layıktır. Hamd ve şükür gerçek anlamda O’na yapılır. Buna hak sahibi olan sadece O’dur.
2-Övülmeye layık olan Allah’tır. Bununla beraber, Allah’ı layık olduğu şekliyle övebilmek de yaratılmışların hiçbirinin kârı değildir. O’nu/kendisini layıkıyla övebilecek olan da yine kendisidir. “elhamdülillahi rabbil alemin” diyen kişi bu manada şunu söylemiş olur; Ey Alemlerin Rabbi olan Allah’ım! övülmeye layık olan Sensin. Ancak seni övmeye benim gücüm yetmez. Seni layıkıyla övebilecek olan da yine Sensin Sen…
Bu ayeti celilelerin anlamı ile ilgili olarak en doğru olan, bu ki mananın da aynı anda geçerli olduğunu bilmektir. “Errahmanirrahim” O Allah ki Rahman ve Rahimdir. Rahman ve Rahim Yüce Rabbimizin güzel isimlerinden ikisidir ve anlamları kısaca şu şekildedir.
Rahman : dünyadayken kendisine inanan, inanmayan herkese ve bütün canlılara merhamet eden, koruyup kollayan, besleyen Yüce varlık…
Rahim: ahirette ise sadece kendisine inanmış ve bu inancı doğrultusunda bir hayat yaşamış müslüman, mümin kullarına merhamet edecek olandır.
“Maliki yevmiddin” “O Allah ki din gününün sahibidir.” Din gününden maksat, Kıyamet günüdür. İnsanların dünyada iken yapmış oldukları her şeyden, sözleri, eylemleri, davranışlarından hesaba çekilecekleri Kıyamet gününün sahibidir. O gün hükmün sahibi odur. Herkes hakkındaki kararı O verir. O, büyük mahkemenin sahibi olan Allah’tır.
Saygıdeğer okurlarım, işte Kur’an-ı Kerim’i açıp okumaya başlayan, ya da namaz kılmak için Allah’ın huzurunda duran kimse, rekatın başında bu ayetleri okur, Allah’ın büyüklüğünü övgüye layık olduğunu dünyada ve ahirette yaratılmışlara merhamet edenin sadece o olduğunu ve ebedi alemin başlangıcında insanları hesaba çekecek olanın, Kıyamet gününün sahibinin O olduğunu söylemiş olur. Bu şekilde başladığı namazını kılarken Allah’ın huzurunda eğilir, secdeye kapanır, ona karşı kulluğunu bu şekilde ifade eder.
Allah’ı övgü manası taşıyan bu ayetlerden sonra dua ayetleri gelir. Onları da inşallah önümüzdeki haftaki yazımızda ele alalım. Allah’a emanet olun
Halil İbrahim Sabırlı
iİçe Müftüsü
Yorumlar kapalı.