Dua ibadetin özü, kulun Rabbinden istemesi ve ona sığınmasıdır. Rabbimiz Teala’nın Kur’an-ı Kerim’de bize öğrettiği dualardan birisi de Bakara Suresi ; 200 – 201. ayetlerde geçen ve bizlerin her gün her namazımızın sonunda okuduğumuz; “Rabbena ” duası diye bildiğimiz duadır.
Alemlerin Rabbi olan Allahu Teala birçok ayet ve hadislerde de geçtiği üzere duaları kabul eder. Öyle ki, sadece dünyayı isteyene dünyayı, ahireti isteyene ahireti, hem dünyayı hem ahireti isteyene de, dünya ve ahiretin güzelliklerini ve nimetlerini lütfeder. Bunun için Allah’tan ne istediğimiz, nasıl istediğimiz son derece önemlidir. Nitekim Rabbimiz Teala Bakara Suresi 200- 201. ayetlerinin ilgili bölümlerinde şöyle buyurur. “…insanlardan kimileri vardır ki, Ey Rabbimiz bize dünyada iyilik ve güzellik ver derler. Ancak onlar için ahirette bir nasip yoktur.” Bu ayetten açıkça şunları anlıyoruz. Allah, Kim neyi, samimice isterse onu veriyor. Ahireti ihmal ederek, istemeyip, sadece dünyalık isteyenlere de istediklerini veriyor.
Maalesef bugünün Müslümanları olarak çoğunlukla biz böyle yapıyoruz. Sadece dünyalık şeyler istiyoruz. Kendimiz, ailemiz, çocuklarımız ve diğer sevdiklerimiz ve yakınlarımız için sadece dünyalık şeyler istiyoruz. İyi bir iş, iyi bir geçim, makam mevki gibi dünyalık şeyler..
Allah, kul ne isterse onu veriyor ama, sadece dünyalık isteyenlerin ahirette bir nasiplerinin olmayacağını da bize bildiriyor. Ne acı bir durum… Halbuki Allah bir sonraki ayeti kerimede bildirdiğine göre dünyalık ve ahiretlik şeyleri beraberce isteyenlere ikisini de verdiğini haber veriyor. İkisini birden isteyip ikisini de elde etmek varken, niye sadece dünya ve dünyalık şeyleri istiyoruz.
Müteakip ayeti kerimede Rabbimiz Teala şöyle buyurur. “Onlardan da bazıları şöyle dua ederler, Ey rabbimiz bize dünyada iyilik ve güzellik ver ahirette de iyilik ve güzellik ver, bizi cehennem azabından koru”. işte bu dua, namazlarımızdan selam verip çıkmadan önce okuduğumuz “Rabbena Atina” duasıdır. Devamında da Rabbimiz şöyle buyurur; Onların her birine kazandıklarının karşılığı vardır. Allah hesabı çabuk çabuk görendir.(Bakara Suresi 202) Yani herkes yaptığının karşılığını görecek Allah’tan ne istemişse de onu alacaktır. Allah’tan bir şeyler istemek ve bir şeylerden O’na sığınmak anlamındaki duanın gerçekleşmesi için kul, sebeplere de sarılmalı, üzerine düşeni yapmalıdır.
Sözgelimi bunu bir çiftçi için düşünecek olursak; tarlasını ekmek için en güzel bir şekilde hazırlayıp tohumunu saçması, ekinine gerekli bakımı yapması, İyi bir ürün almak için ve mahsulünün bir doğal afete maruz kalmaması vesaire için de dua etmesi gibi. Dua konusunda, bütün dünyalık işlerimizde böyle davranmamız gerektiği gibi, ahiret işlerimizde de böyle davranmamız gerekir. Allah’tan cennetine koyması ve cehennemden korumasını dua ederek istemenin yanında, bizi cennete götürecek güzel amelleri, sebepleri de işlemek icab eder. Aynı şekilde cehennemden koruması için dua ederken, bizi cehenneme götürecek kötü amel ve işlerden de sakınmamız gerekir. Bu şekilde ancak Allah’tan gerçek anlamda bir istekte bulunmuş, dua etmiş oluruz.
Yazımıza konu edindiğimiz “Rabbena atina” duası ile ilgili olarak Kurtubi Tefsirinde şunlar kaydedilmiştir. “Bu dua, dünya ve ahiretin bütün iyilik ve güzelliklerini istemeyi içeren bir duadır. Hz Enes radıyallahu anh’a bize dua et dediler. O da “Ey Allah’ım, ey Rabbimiz bize dünyada iyilik ve güzellik ver ahirette de iyilik ve güzellik ver ve bizi cehennem azabından koru”diye dua etti. Dua isteyenler, biraz daha dua edip duayı artırsan dediler. O da şöyle dedi: Siz ne istiyorsunuz? dünyanın da ahiretin de iyilik ve güzelliğini istedim ya, dedi. Yine Buhari ve Müslim de geçen bir hadis-i şerifte Hazreti Enes radıyallahu anh’ın şöyle dediği rivayet edilmiştir. “Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem dua ettiği zaman yaptığı dua çoğunlukla Ey Rabbimiz bize dünyada iyilik ve güzellik ver, ahirette de iyilik ve güzellik ver. Bizi cehennem azabından koru” duası idi (Bakara Suresi, 201 ayet-i Kerime. )
Bizim, iyilik ve güzellik şeklinde tercüme ettiğimiz “haseneten” kelimesinin açıklaması olarak İslam alimleri şunları söylemişlerdir: “dünyadaki ‘hasene’den maksat, hayırlı eş demektir. Bazı alimler de dünya ve ahiretin her türlü nimeti anlamına geldiğini ifade etmişlerdir. her namazımızın sonunda, selam vermeden önce okuduğumuz bu duayı, namaz dışında da hem Arapça şekli ile hem Türkçe şekliyle çok okumalıyız.
Bu duamızın gerçekleşmesi için sebeplere de sarılarak hem dünyalık hayırlı işlerimizde, hem de ahiretlik işlerimizde gayretle çalışmalıyız. Rabbimiz Teala bu mübarek duayı hepimiz için kabul buyursun, dünyamız ve ahiretimizi memur eylesin amin.
Halil İbrahim Sabırlı
İlçe Müftüsü
Yorumlar kapalı.