James William Redhouse

İngilizceyi uluslar arası en çok kullanılan dil olarak kabul ediyoruz. Yabancılar ile iletişim kurarken ortak dil olarak İngilizce anlaşmaya çalışıyoruz.
İngilizce – Türkçe çeviri sözlüğünden faydalanıyoruz. Her Türkçe kelimemizin karşılığı bu sözlükte var diyebiliriz. Kullandığımız sözlüklere dikkat edersek Redhouse markalıdır. İşte bu adını, ilk İngilizce Türkçe sözlüğünün yazarı James William’ın soyadından almaktadır.
Redhouse, 1811 yılında Londra’da doğdu; beş yaşında iken babasını kaybetti. Sekiz yaşında, erkek çocuklarını denizciliğe hazırlamak için eğitim veren bir yetimler okuluna yerleştirildi, eğitimine burada devam etti. 1826’da kamarot olarak bir ticaret gemisine girdi ve gemi İstanbul’a uğradığında işini terketti. Bununla birlikte çocuk yaşına rağmen kendini yetiştirmek için büyük çaba harcadığı ve kısa sürede Türkçe öğrenerek Bâbıâli Tercüme Odası’nda çalışmaya ve Mühendishâne-i Bahrî-i Hümâyun’da İngilizce dersleri vermeye başladığı bilinmektedir. Türkçe’sini ilerletirken Arapça ve Farsça ile ilgilendi; daha sonra Grekçe, Fransızca ve Almanca öğrendi. 1830- 1833 yıllarında Rusya’da bulundu; bir yandan Rusça ve Doğu Türkçesi öğrenirken bir yandan da sözlük çalışmalarıyla meşgul oldu. 1833-  1834 kışını Malta’da geçirdi. İstanbul’a döndüğünde İngiltere’ye gönderilen bir askerî öğrenci grubunun danışmanı olarak Londra’da görevlendirildi ve dört yıl orada kaldı. 1838’de tekrar Bâbıâli Tercüme Odası’na girdi. Ertesi yıl Sadrazam Koca Hüsrev Paşa’ya tercümanlık ve Mekteb-i Ulûm-i Edebiyye’de hocalık yaptı.
Sultan Abdülmecid kendisine İftihar nişanı verdi. 1842’de Bâbıâli Tercüme Odası’ndaki işine döndü. 1843 / 1847 yılları arasında, Rusya ve İngiltere’nin aracılığı ile Osmanlı-İran sınırını belirlemek için Erzurum’da toplanan heyette görev aldı.
1851’de Encümen-i Dâniş üyeliğine seçildi. 1853’te Osmanlı hükümetinin kendisine bağladığı yılda 240 pauntluk maaşla emekliye ayrılıp İngiltere’ye döndü ve Dışişleri Bakanlığı’nda Doğu dilleri mütercim-tercümanı olarak çalışmaya başladı; aynı yıl içinde Royal Asiatic Society’nin sekreterliğini üstlendi. 1884’te Cambridge Üniversitesi’nden fahrî doktora pâyesi, 1888’de Kraliçe Victoria’dan şövalyelik unvanı (sir) ve nişanı aldı.
Teoman Hakan Evlioğlu